Tempomat w samochodzie to technologia, której celem jest utrzymywanie jednolitej prędkości wozu podczas jazdy – bez konieczności wciskania i puszczania pedału gazu. Dzięki temu – bez ingerencji kierowcy – auto porusza się z tą samą szybkością. 

Warto dokładnie przyjrzeć się temu, jak działa tempomat. W końcu to bardzo przydatna funkcja, która sprawdza się podczas długich podróży. Otóż – po włączeniu tej funkcji, samochód utrzymuje ustaloną prędkość. Gdy zjeżdża z góry – automatycznie „hamuje silnikiem”, gdy wjeżdża pod górę – zwiększa obroty.

Wydaje Ci się, że tempomat to rozwiązanie wyłącznie dla pojazdów z automatyczną skrzynią biegów? Nic bardziej mylnego. Coraz więcej aut z manualną skrzynią biegów jest wyposażonych w taką funkcję. Większa elastyczność silników i skrzyni biegów sprawia, że po włączeniu tej funkcji możliwa jest płynna jazda z ustaloną prędkością. 

 We współczesnych autach wykorzystywane są dwa rodzaje tempomatów: standardowy i tempomat aktywny (adaptacyjny). Mechanizm działania tego pierwszego został już wyjaśniony powyżej.

Natomiast ten drugi to system, który automatycznie dostosowuje prędkość pojazdu, aby zapewnić utrzymywanie odpowiedniej odległości od auta poprzedzającego. Działa on dzięki czujnikowi prędkości jazdy oraz radarom lub kamerom, które monitorują sytuację na drodze.

Gdy system wykryje poprzedzający pojazd, zmniejszy prędkość, aby uniknąć zbyt bliskiego zbliżenia się do niego. Gdy droga staje się wolna, tempomat adaptacyjny automatycznie przyspiesza do zadanej prędkości. Jego działanie, dostosowując jazdę do warunków drogowych, zwiększa płynność poruszania się wozu, komfort kierowcy i zmniejsza zużycie paliwa.

Przeczytaj również: Prędkości na drogach i mandat za przekroczenie prędkości. Co musisz wiedzieć?

Warto mieć świadomość, że współczesne tempomaty – często spotyka się również angielską nazwę, czyli cruise control system – działają inaczej niż te montowane w autach jeszcze kilka lub kilkanaście lat temu. Dawniej był to element mechaniczny – obecnie jest to elektroniczny czujnik analizujący układ położenia pedałów hamulca i gazu, który kontroluje sterownik regulatora kąta ustawienia przepustnicy, pozwalając na utrzymanie stałej zadanej prędkości pojazdu, która sczytywana jest przez czujnik prędkości obrotowej znajdujący się w układzie ASB. Warto bliżej przyjrzeć się, jak on działa. 

Jak włączyć cruise control, czyli tempomat? Żeby uruchomić tę funkcję, należy nacisnąć odpowiedni przycisk (lub manetkę), który pozwala na włączenie mechanizmu i ustawienie docelowej prędkości samochodu. Następnie należy ustawić pożądaną prędkość. Można to zrobić poprzez regulację sterownika lub też „zatwierdzenie” już osiągniętej szybkości (czyli po wcześniejszym rozpędzeniu wozu do określonego poziomu). Jeżeli prędkość nie została przez Ciebie osiągnięta – tempomat przyspieszy go do pożądanej szybkości. 

Oczywiście, zanim skorzystasz z tej funkcji, dobrze jest wiedzieć nie tylko jak ją włączyć – ale także… jak wyłączyć. W końcu jazda ze stałą prędkością może uśpić czujność – a co w sytuacji, gdy pojawi się nagła sytuacja wymagająca hamowania? 

Spokojnie – naciśnięcie hamulca automatycznie wyłącza tempomat, zmniejszając prędkość samochodu. To bardzo istotne zabezpieczenie – gdyby nie to, korzystanie z tej funkcji byłoby ryzykowne. Zatem nawet gdy nie wiesz, jak wyłączyć tempomat, jego przypadkowe włączenie nie będzie prowadzić do niebezpiecznej sytuacji na drodze. W wielu pojazdach mechanizm wyłącza się także wtedy, gdy naciśniesz pedał sprzęgła. Często możesz też wyłączyć go, naciskając ten sam przycisk, który służy do jego włączenia.

Wiele tempomatów ma funkcję powrotu do wcześniej ustawionej prędkości. Czyli, np. jeżeli po zahamowaniu zdecydujesz się na ponowne włączenie tej funkcji, auto powróci do szybkości zgodnej z wcześniejszym ustawieniem.

Pamiętaj o tym, że nie jest on ogranicznikiem prędkości. Jeżeli chcesz wyprzedzić lub po prostu zmienić prędkość na wyższą – możesz dodać gazu, a samochód zacznie zwiększać swoją szybkość – tak samo, jak przy wyłączonym tempomacie. Po puszczeniu pedału przyspieszenia, samochód zacznie wytracać szybkość, aż do wcześniej ustawionego pułapu w mechanizmie. 

Tempomat aktywny oraz tradycyjny to ogromne udogodnienie dla kierowcy. Warto jednak wiedzieć, że ma on wpływ także na oszczędność paliwa podczas podróżowania. Jazda ze stałą prędkością pojazdu pozwala na jego zmniejszenie zużycia nawet o kilka procent.

Jak widzisz – tempomat ma sporo zalet. Podczas długiej podróży, taka technologia może sprawić, że jazda jest o wiele bardziej komfortowa. Jeżeli planujesz np. trasę po Europie – taka funkcja może prezentować się jako ogromne udogodnienie.

Jednak co zrobić, jeżeli w Twoim samochodzie brak jest takiej funkcji? W końcu – choć jest ona coraz popularniejsza – to jednak w dalszym ciągu nie jest traktowana jako element wyposażenia standardowego. Czy oznacza to, że musisz zmienić pojazd, aby dało się korzystać z tej niezwykle przydatnej funkcji?

Niekoniecznie – jednak wiele zależy od tego, jakiego typu jest Twój wóz. W przypadku aut 20 – 30-letnich jest to oczywiście możliwe, ale koszt wykonania takiej usługi może być ogromny. Dlaczego? Bo potrzebne jest zaopatrzenie się w mocowanie modułu oraz silnik tempomatu – części dość trudno dostępne i wymagające dostosowania do konkretnych wersji silnikowych. Jednak nawet w takiej sytuacji możesz zdecydować się na zakup tempomatu uniwersalnego. Pamiętaj jednak, że choć ich zakup to przeważnie kilkaset złotych, to trzeba do tego doliczyć jeszcze koszty jego montażu w warsztacie. 

Inaczej wygląda ta kwestia w przypadku nowych samochodów, w których funkcja ta jest regulowana elektronicznie. W takiej sytuacji przeważnie wystarczy zmodyfikować oprogramowanie (czyli tak naprawdę włączyć ukryte funkcje). 

Oczywiście nie rozwiązuje to sytuacji – w końcu konieczne trzeba zadbać o to, aby taką funkcję dało się łatwo włączać przez kierowcę. Czyli oznacza to konieczność montażu przycisków lub manetek, a także poprowadzenie odpowiednich przewodów i montaż czujników w starszych modelach (wyłączających tempomat po naciśnięciu sprzęgła czy hamulca). 

Pamiętaj jednak, że montażu tempomatu – nawet tego w wersji elektronicznej – lepiej nie przeprowadzać na własną rękę, w końcu chodzi o prędkość pojazdu i jej zachowanie w trakcie jazdy. Dobrze jest zlecić takie zadanie osobie z odpowiednimi kwalifikacjami. Czynność ta wymaga nie tylko odpowiedniej wiedzy i doświadczenia – ale także dostępu do specjalistycznego sprzętu. Nie zapomnij też o tym, że bardzo istotny jest dobór kupowanych elementów do posiadanej jednostki napędowej. 

Zobacz także: Obowiązkowe wyposażenie samochodu. Sprawdź, co musisz mieć w aucie

Tempomat to naprawdę przydatna funkcja. Podczas długich tras przyczynia się do bardziej oszczędnej jazdy, dzięki utrzymaniu stałej prędkości pojazdu. Co jednak bardzo istotne – daje też odpocząć nogom kierowcy. Warto pamiętać o tym, że odpowiednie samopoczucie kierowcy ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo na drodze.

W kwestii odpowiedzialności kierowcy nie można zapomnieć o posiadaniu ważnego OC. Oprócz niego warto zdecydować się także na dodatkową ochronę, wykupując ubezpieczenie Autocasco czy Auto Assistance.

Decydując się na Autocasco w LINK4, zyskujesz możliwość wyboru jednego z trzech wariantów likwidacji szkody:

• Warsztat – naprawisz samochód w dowolnym warsztacie nieautoryzowanym,
• ASO – naprawisz go w autoryzowanej stacji obsługi,
• Kosztorys – otrzymasz odszkodowanie i sam zdecydujesz o sposobie naprawy.

W ramach wariantów ASO i Warsztat możesz skorzystać z dodatkowej opcji Auto zastępcze na okres do 7 dni, gdy Twój pojazd ulegnie wypadkowi i będzie wymagał naprawy.

Natomiast ubezpieczenie Assistance zapewni Ci wsparcie podczas wielu nieprzewidzianych sytuacji na drodze. Zapewnia ono m.in. dostarczenie paliwa na miejsce, gdy Ci go zabraknie, pomoc w sytuacji, gdy nalejesz do baku niewłaściwe paliwo lub gdy ono zamarznie. Oprócz tego otrzymasz również wsparcie w holowaniu pojazdu do wskazanego przez Ciebie miejsca w ramach limitu kilometrów dostępnych w wybranym wariancie tego ubezpieczenia, czy auto zastępcze w razie wypadku lub kradzieży, a w wariantach z szerszym zakresem również w razie awarii.

Sprawdź ofertę LINK4. Na naszej stronie internetowej znajdziesz kalkulator, który pomoże Ci łatwo obliczyć cenę ubezpieczenia swojego pojazdu. Możesz także skontaktować się z doradcą pod numerem 22 444 44 23 lub porozmawiać z agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: OC Opel, OC Peugeot

Co to jest tempomat i jak działa?

Tempomat to system stosowany w pojazdach, który pozwala na utrzymanie stałej prędkości bez konieczności ciągłego naciskania pedału gazu. Działa na zasadzie automatycznej regulacji przepustnicy lub, w nowszych wersjach, przy pomocy systemu elektronicznego sterowania silnikiem. Kierowca ustawia żądaną prędkość, a system utrzymuje ją niezależnie od ukształtowania terenu. W bardziej zaawansowanych wersjach, takich jak aktywny tempomat, system dodatkowo monitoruje odległość od innych pojazdów i może automatycznie zwalniać lub przyspieszać, zapewniając większe bezpieczeństwo na drodze.

Co trzeba zrobić, aby włączyć tempomat?

Aby włączyć tempomat, najpierw należy rozpędzić pojazd do pożądanej prędkości. Następnie trzeba nacisnąć przycisk aktywujący system, który zazwyczaj znajduje się na kierownicy lub dźwigni przy kolumnie kierownicy. Po aktywacji można ustawić prędkość, zazwyczaj przy użyciu przycisku „Set” lub podobnego oznaczenia. W niektórych pojazdach dostępne są także przyciski do zwiększania lub zmniejszania prędkości bez konieczności używania pedału gazu. Aby wyłączyć system, wystarczy nacisnąć pedał hamulca lub sprzęgła (w autach z manualną skrzynią biegów) albo użyć dedykowanego przycisku dezaktywacji. W przypadku aktywnego tempomatu system sam dostosowuje prędkość do warunków ruchu, ale jego obsługa jest zazwyczaj podobna do standardowej wersji.

Czy tempomat sam hamuje?

To zależy od rodzaju tempomatu i skrzyni biegów. Klasyczny tempomat utrzymuje stałą prędkość samochodu, ale samodzielnie hamuje silnikiem wyłącznie w przypadku skrzyni automatycznej, np. w przypadku zjazdu ze wzniesienia, niestety nie zahamuje samodzielnie, gdy np. przed Twoim pojazdem pojawi się inny samochód. Natomiast aktywny tempomat (ACC – Adaptive Cruise Control) potrafi automatycznie dostosować prędkość do warunków na drodze. Wykorzystuje czujniki radarowe lub kamery do monitorowania ruchu i może samodzielnie zwalniać, a nawet zatrzymać pojazd, jeśli wykryje przeszkodę. Po ustąpieniu przeszkody system może ponownie przyspieszyć do wcześniej ustawionej prędkości, w niektórych autach wymaga to potwierdzenia przez kierowcę.

Kiedy włącza się tempomat?

Tempomat włącza się zazwyczaj po osiągnięciu odpowiedniej prędkości, którą kierowca chce utrzymać. Dokładne wymagania mogą się różnić w zależności od modelu pojazdu, ale najczęściej system działa od prędkości około 30–40 km/h wzwyż. W przypadku aktywnego tempomatu może on działać nawet przy niższych prędkościach, na przykład w korkach, automatycznie zatrzymując i ruszając auto. Włączenie tego systemu jest zalecane głównie na długich trasach i drogach o stabilnych warunkach jazdy, takich jak autostrady, gdzie pozwala na komfortowe utrzymanie prędkości i zmniejsza zmęczenie osoby prowadzącej wóz.

Kiedy nie używać tempomatu?

Tempomatu nie należy używać w warunkach, które wymagają częstych zmian prędkości lub szybkiej reakcji kierowcy. Nie jest zalecany na śliskich nawierzchniach, takich jak mokre, oblodzone lub zaśnieżone drogi, ponieważ może doprowadzić do utraty przyczepności. Nie powinno się go również używać w gęstym ruchu miejskim, na krętych drogach oraz na stromych zjazdach, gdzie samochód może nieprawidłowo regulować prędkość. W przypadku zmęczenia kierowcy także lepiej unikać tempomatu, ponieważ może on sprzyjać obniżeniu koncentracji.