Co to jest ABS? Pod tą nazwą kryje się system, którego początki sięgają… pierwszej połowy XX wieku. Od jego pierwszych zastosowań minęło już bardzo dużo czasu, w związku z tym budowa ABS uległa licznym modyfikacjom. Jednak sam cel wykorzystania tego układu pozostaje ten sam. Układ ABS (czyli anti lock braking system) to system, który chroni pojazd przed blokowaniem się kół podczas gwałtownego hamowania.

Hamowanie polega na zmniejszeniu prędkości dzięki wykorzystaniu siły tarcia. W przypadku hamulców tarczowych chodzi o tarcie pomiędzy klockami a tarczą. W typach bębnowych hamowanie odbywa się poprzez rozpieranie szczęk wewnątrz bębna. Jednak, aby było efektywne, nie można doprowadzić do pełnego zablokowania tylnego czy przedniego koła. Dlaczego? Bo to wprowadzi samochód w poślizg.

Poślizgiem nazywamy sytuację, w której koła tracą swoją przyczepność, na przykład w wyniku nagłego zablokowania w trakcie jazdy. Mimo tego, że już się nie poruszają, auto nie traci swojej prędkości. Co więcej – póki koła są zablokowane, kręcenie kierownicą nie prowadzi do zmiany kierunku poruszania się samochodu. Często dochodzi do tego np. podczas jazdy na lodzie czy śniegu. Jednak może to się zdarzyć także podczas hamowania na zakręcie czy nawet na prostej drodze w ciepły dzień bez deszczu. Jest to bardzo niebezpieczny moment, bowiem choć kierowca naciska pedał hamulca, nie ma wtedy kontroli nad autem. 

System ABS powstał po to, by utrzymać pod kontrolą ślizg każdego z kół podczas hamowania. Utrzymuje on jego wartość na poziomie nieprzekraczającym 30%. Dzięki temu układ ABS umożliwia kierowcy sprawne manewrowanie, nawet podczas wytracania prędkości kół.

Układ ABS w samochodzie pełni bardzo ważną funkcję. Nie dziwi zatem, że od 2004 roku w Unii Europejskiej ma charakter obowiązkowego wyposażenia w każdym nowym samochodzie. 

Chcesz zobaczyć jak działa ABS? Na pewno zdarzyło Ci się kiedyś gwałtownie zahamować. Jeżeli Twoje auto jest wyposażone w ten system, to – mimo że pedał hamulca ciągle był wciśnięty – dało się wyczuć charakterystyczne, drobne przerwy w hamowaniu. To właśnie w tym tkwi sedno tego, jak działa system ABS.

Budowa ABS zawsze oparta jest na pewnym schemacie. Jak wygląda układ ABS? System zapobiegający blokowaniu kół składa się ze sterownika, komputera pokładowego, elektrozaworów sterujących, pompy ABS oraz czujnika prędkości obrotowej kół. Jeśli zaistnieje potrzeba awaryjnego hamowania, kierowca wciska hamulec. Sensor na bieżąco monitoruje, z jaką szybkością obracają się koła i przekazuje informacje o prędkości kół do sterownika. Gdy koło zaczyna wpadać w poślizg, czujniki prędkości obrotowej przesyłają tę informację do sterownika modulatora ciśnienia. Sterownik otrzymuje ten sygnał i zaprzestaje modulacji przepływu płynu hamulcowego. W tym czasie płyn hamulcowy przemieszcza się do pompy układu ABS, a później jest tłoczony do poszczególnych zacisków hamulcowych. Dociśnięcie klocków hamulcowych do tarcz skutkuje wytworzeniem energii, która obniża szybkość obrotową kół. Blokujące się koło wymaga zmniejszenia ciśnienia, z kolei od razu po jego odblokowaniu modulator dokonuje zwiększenia. Właśnie to pulsacyjne zwiększanie i zmniejszanie ciśnienia skutkuje charakterystycznym, wyczuwalnym drganiem podczas gwałtownego hamowania.

Rolą systemu ABS jest zbieranie sygnałów z czujników i modulowanie działania układu hamulcowego celem zmniejszenia szybkości, bez jednoczesnego blokowania kół podczas hamowania. To bardzo istotne, gdyż w sytuacji, gdy tylne czy przednie koło wpadnie w poślizg, przestaje się obracać, traci przyczepność i zaczyna sunąć po mokrej bądź śliskiej nawierzchni. To może wydłużyć drogę hamowania i skutkować wypadnięciem pojazdu z toru jazdy.

Czy ABS skraca drogę hamowania? Skoro pulsacyjnie zmniejsza ciśnienie na poszczególnych kołach, to może się wydawać, że będzie przez to potrzeba dłuższej drogi do zatrzymania auta. Prawda jest jednak taka, że dzięki zabezpieczeniu przed zablokowaniem się kół droga hamowania z systemem ABS jest o wiele krótsza, niż w przypadku wpadnięcia w poślizg. Pamiętaj jednak, że każda sytuacja jest inna – zawsze należy wziąć pod uwagę nie tylko warunki na drodze, ale także pogodę oraz umiejętności kierowcy.

Bardzo ważne jest również, aby wiedzieć, czy samochód, którym się poruszasz, jest wyposażony w system ABS. W końcu będzie to wymagało zupełnie innej reakcji podczas nagłej sytuacji na drodze. O tym, czy w aucie zamontowano ten system, świadczy m.in. kontrolka ABS znajdująca się na desce rozdzielczej.

O czym mówi czerwona kontrolka ABS? Awarie systemu ABS

Prawidłowa praca sterownika ABS ma duże znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy. O nieprawidłowościach w działaniu systemu może świadczyć kontrolka ABS na desce rozdzielczej. Jeśli kontrolka ABS zapali się na moment w fazie rozruchu, wszystko działa prawidłowo. Jeżeli jednak kontrolka ABS na desce rozdzielczej pali się na czerwono przez cały czas podczas jazdy, to znak, że układ nie pracuje właściwie. Przyczyną awarii albo niezadziałania systemu ABS może być m.in. uszkodzenie któregoś z elementów układu, zużyte amortyzatory lub tarcze hamulcowe, nieszczelny układ hamulcowy albo niewłaściwe działanie układu hamulcowego, za niski poziom płynu hamulcowego czy też opony niedostosowane do pory roku.

O nieprawidłowym działaniu systemu nie zawsze świadczy czerwona kontrolka ABS na desce rozdzielczej. Objawem awarii może być też blokada kół w czasie awaryjnego hamowania i nagłego zwalniania samochodu. Mimo że zasada działania ABS jest dość prosta, to jego samodzielna naprawa może nastręczać sporo trudności. Jeśli więc przytrafiła Ci się awaria, czujniki prędkości obrotowej kół nie działają prawidłowo, a kontrolka ABS świeci się na czerwono, zleć naprawę systemu specjalistom.

Wiesz już, co to jest i jak działa ABS. Taka wiedza będzie dla Ciebie bardzo przydatna, zwłaszcza w podczas złych warunków pogodowych na drodze. Jeżeli znasz zasadę działania danego systemu, wiesz także, w jaki sposób wykorzystać jego atuty. Korzystając z czujników ABS możesz zmniejszyć drogę hamowania, co w niebezpiecznej sytuacji drogowej może uratować Tobie i innym uczestnikom ruchu drogowego zdrowie lub życie.

System ABS znacznie zwiększa bezpieczeństwo na drodze, jednak podczas planowania podróży nie możesz opierać się wyłącznie na elektronicznych systemach. Zapoznaj się z ofertą LINK4 – znajdziesz tam ubezpieczenia komunikacyjne, które zapewnią Tobie i Twojej rodzinie spokój oraz bezpieczeństwo zarówno podczas wakacyjnych podróży, jak i codziennej jazdy. Sprawdź naszą ofertę i wybierz spośród dostępnych ubezpieczeń – obowiązkowe OC, AC, NNW czy Smart Casco! Sprawdź także ofertę na ubezpieczenie AC. Dzięki Autocasco w LINK4 zyskasz szeroki zakres ochrony w formule All Risk, a także możliwość wyboru jednego z trzech wariantów naprawy szkody:

• Kosztorys - otrzymasz odszkodowanie i samodzielnie zdecydujesz o sposobie naprawy,
• ASO - naprawisz pojazd w autoryzowanej stacji obsługi (ASO),
• Warsztat - naprawisz samochód w dowolnym warsztacie, oprócz ASO.

Ponadto możesz zdecydować się na dodatkową opcję Auto zastępcze na czas naprawy w wariantach Warsztat i ASO. LINK4 zapewni Ci samochód zastępczy na okres do 7 dni, gdy Twój wóz ulegnie wypadkowi i będzie wymagał naprawy w warsztacie.

W celu zawarcia umowy skorzystaj z kalkulatora na stronie LINK4 lub zadzwoń na infolinię – pod numer 22 444 44 23. Możesz też spotkać się z agentem ubezpieczeniowym, który współpracuje z LINK4.

Ubezpieczenie AC, NNW i Smart Casco dostępne tylko w pakiecie z OC. Szczegółowe informacje sprawdź w OWU na www.link4.pl

Zobacz też: Najtańsze Ubezpieczenie OC, Najtańsze OC na motocykl

Jak działa system ABS?

Gdy wystąpi potrzeba awaryjnego hamowania, kierowca naciska pedał hamulca w pojeździe. Czujniki ABS monitorują szybkość obrotową kół i przekazują uzyskane informacje do sterownika. Jeśli któreś z kół zaczyna się blokować, wówczas system wyłącza na nie napęd i zmniejsza w nim ciśnienie, a następnie ponownie włącza celem przywrócenia przyczepności pojazdu. Dzięki temu układ ABS w samochodzie pomaga poprawić kontrolę nad kierunkiem jazdy oraz skraca drogę hamowania. System pozwala na takie manipulowanie ciśnieniem w układzie, aby pojazd pozostał stabilny.

Jak hamować z ABS? 

Jako kierowca koniecznie powinieneś wiedzieć, jak hamować z ABS – naciśnij pedał hamulca do oporu i utrzymaj go w takiej pozycji dopóki samochód nie zatrzyma się całkowicie. Ważne jest też jednoczesne utrzymywanie właściwego kierunku ruchu. Wibracja, która pojawia się pod pedałem hamulca, jest zjawiskiem zupełnie normalnym. Drgania oznaczają, że system ABS działa prawidłowo. Jeżeli nagle puścisz hamulec, nie pozwolisz temu układowi zadziałać, a w konsekwencji znacząco wydłużysz drogę hamowania.

Jak hamować bez ABS?

Twoje auto nie ma systemu ABS? Jak hamować, aby nie doprowadzić do kolizji? Wówczas należy samodzielnie – niejako na wyczucie – dawkować siłę hamowania, zapewniając kołom odpowiedni poślizg. Odbywa się to poprzez naprzemienne, pulsacyjne naciskanie hamulca i jego puszczanie w momencie, gdy koła zaczynają się blokować. Należy to robić z wyczuciem, bez wykorzystania nadmiernej siły. Technika ta nosi nazwę hamowania pulsacyjnego. Dzięki niemu zminimalizujesz ryzyko blokowania kół i utraty panowania nad samochodem. Istotą hamowania pulsacyjnego jest krótkie naciskanie i zwalnianie pedału hamulca, zamiast trzymania go wciśniętego przez długi czas.

Jeśli Twój samochód nie jest wyposażony w anti lock braking system, dla zwiększenia bezpieczeństwa jazdy, jeszcze uważniej zadbaj o stan układu hamulcowego w pojeździe. Pamiętaj o regularnej kontroli płynu hamulcowego oraz wymianie zużytych tarcz hamulcowych i klocków. Zawsze dostosuj prędkość pojazdu do warunków, zwłaszcza gdy poruszasz się po mokrej czy śliskiej nawierzchni.

Czy warto mieć ABS? Zalety

Bez wątpienia – tak. ABS chroni przed zablokowaniem kół, czyli wpadnięciem w poślizg, podczas którego możesz stracić kontrolę nad samochodem. System ABS zapewnia przyczepność samochodu na zakrętach przy naciśniętym hamulcu. Pozwala też skrócić drogę hamowania. Układ ten zapewnia hamowanie pulsacyjne, jednak dzięki możliwości regulacji ciśnienia w obwodach hamulcowych każdego koła z osobna, odbywa się to o wiele precyzyjniej, niż zrobiłby to nawet doświadczony kierowca. To dlatego system ABS jest aktualnie obowiązkowym wyposażeniem każdego auta w Unii Europejskiej.

Przy jakiej prędkości włącza się ABS?

Nie ma określonej prędkości, przy której włącza się ABS w samochodzie. Anti Lock Braking System dostosowuje swe działanie do aktualnej szybkości, z jaką porusza się pojazd oraz warunków na drodze. Czujnik ABS na bieżąco monitoruje prędkość obrotową kół i nie ingeruje w działanie układu hamulcowego do momentu, gdy nie otrzyma sygnału o użyciu hamulca przez kierowcę.

Czy można jeździć bez ABS?

Tak. Nawet w przypadku awarii systemu ABS możliwa jest dalsza jazda samochodem. Za brak systemu ABS, za uszkodzenie czujników prędkości obrotowej czy inną awarię układu ABS nie grozi Ci mandat. Warto jednak mieć sprawny układ ABS, aby zwiększyć bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu drogowego. Brak sprawnie działającego ABS w samochodzie znacząco zwiększa ryzyko poślizgu kół i utraty kontroli nad autem, zwłaszcza na śliskiej bądź mokrej nawierzchni. Bez systemu ABS może dojść do blokowania kół podczas hamowania i w efekcie do utraty przyczepności pojazdu, a także wydłużenia drogi hamowania, co może prowadzić do wypadku lub stłuczki.