Układ hamulcowy wymaga utrzymania odpowiedniego ciśnienia, aby prawidłowo działać. Jeżeli szczelność układu zostaje zakłócona – objawia się to problemami z hamowaniem.

Zanim poznasz sposób na to, jak odpowietrzyć hamulce, dowiedz się, kiedy należy to zrobić. Zapowietrzone hamulce mają charakterystyczny objaw, jakim są pęcherzyki powietrza w płynie hamulcowym. Tak naprawdę można je zauważyć nawet w zbiorniczku wyrównawczym. Obecność takich pęcherzyków w układzie hamulcowym może prowadzić do niebezpieczeństwa na drodze. 

Najczęstszą przyczyną zapowietrzenia układu hamulcowego jest tzw. zagotowanie hamulców. Taka sytuacja może zdarzyć się podczas, np. zbyt częstego przyciskania pedału hamulca. Najczęściej ma to miejsce w trakcie jazdy po górach – a konkretniej podczas zjeżdżania „na hamulcu”.

Dlaczego tak się dzieje? Otóż płyn hamulcowy jest płynem eksploatacyjnym – w związku z tym, należy go wymieniać w określonych terminach (lub po przejechaniu określonej liczby kilometrów). Jego skuteczność maleje głównie przez higroskopijność – czyli przyciąganie wody. Gdy układ hamulcowy osiągnie zbyt wysoką temperaturę, prowadzi to do zagotowania płynu. Nagromadzona woda zaczyna parować, a jako że nie ma gdzie uciec, to pęcherzyki w nim pozostają.

Woda (a w konsekwencji także powietrze) w płynie hamulcowym może wiązać się także, np. z nieszczelnym układem hamulcowym. W takiej sytuacji nie ma on odpowiedniego ciśnienia, bo ma miejsce wyciek. To wyjątkowo niebezpieczna sytuacja, ponieważ nawet bez zagotowania płynu, skuteczność hamowania może drastycznie się zmniejszyć. 

Jak tego uniknąć? Wskazane są spokojna jazda i brak nadmiernego rozgrzewania płynu w układzie. Jednak takie praktyki jedynie minimalizują objawy zapowietrzonych hamulców, czy może bardziej – wyeksploatowanego płynu hamulcowego. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest jednak pozbycie się problemu, a nie objawów – czyli okresowa wymiana płynu hamulcowego. A jeżeli sytuacja się powtarza – rozwiązaniem może być, np. stosowanie płynu o lepszych parametrach. 

Zobacz również: Drgania kierownicy przy hamowaniu. Przyczyny i jak je wyeliminować

Czy musisz udawać się do specjalisty, aby potwierdzić zapowietrzenie układu hamulcowego? Tak naprawdę – nie. Objawy zapowietrzonych hamulców są na tyle charakterystyczne, że możesz dowiedzieć się o nich bez pomocy mechanika. 

Po czym poznać zapowietrzone hamulce? Symptomy najczęściej da się zauważyć podczas hamowania. Szczególną uwagę należy poświęcić pedałowi hamulca – powinien on generować pewien opór podczas naciskania. Gdy „wpada on w podłogę” najczęściej oznacza to zapowietrzenie układu. Niekiedy może to prowadzić do tego, że hamulce po prostu nie zadziałają i jedynie hamowanie silnikiem może pozwolić na wytracenie prędkości.

Jak jeszcze poznać zapowietrzone hamulce? Objawy, które najczęściej kojarzą się z takim problemem to ściąganie auta na którąś ze stron w trakcie hamowania. Jest to związane z faktem, że zapowietrzony układ hamulcowy nierównomiernie rozkłada siłę docisku. W konsekwencji jedno koło zmniejsza prędkość „słabiej” od innego. 

Objawy zapowietrzonych hamulców trudno pomylić z czymkolwiek innym. Jeżeli są szybko zdiagnozowane i zdążą pojawić się przy niskich prędkościach – ryzyko spowodowania niebezpieczeństwa na drodze jest znacznie mniejsze. Jednak podczas nagłego hamowania auta przy dużej prędkości, może to doprowadzić, np. do utraty panowania nad kierownicą.

Kierowca powinien wiedzieć, jak sprawdzić, czy hamulce są zapowietrzone. Jednak to nie wszystko. Dobrze jest też mieć świadomość, jak odpowietrzyć układ hamulcowy – w końcu pozwoli Ci to uniknąć konieczności wizyty w warsztacie. Nie chodzi tutaj wyłącznie o koszty i czas poświęcony na wizytę u mechanika. Problem ten może pojawić się w najmniej oczekiwanym momencie – np. podczas weekendowej podróży za miasto. W takiej sytuacji nagła wizyta w warsztacie i odpowietrzenie układu hamulcowego mogłyby mocno pokrzyżować Twoje plany.

Zatem – jak odpowietrzyć hamulce? Zanim rozpoczniesz, pamiętaj o przygotowaniu naczynia (np. słoiczka), przezroczystego przewodu oraz znajdź pomocnika. Jego pomoc przyda się, np. podczas włączenia zapłonu. W pierwszym kroku zdejmij koła. Prawidłowa kolejność odpowietrzania to lewy przód, prawy przód, prawy tył i lewy tył. 

Poproś pomocnika, aby włączył zapłon i kilkakrotnie (do 20 razy) naciskał pedał hamulca, aż pojawi się w nich opór. Następnie uzupełnij płynem zbiornik wyrównawczy płynu hamulcowego. W następnym kroku zlokalizuj zawory odpowietrzające. Po zdjęciu kapturka na zawór nałóż przewód, a jego drugą końcówkę umieść w naczyniu wypełnionym do połowy płynem hamulcowym. Poproś pomocnika o wciskanie pedału hamulca. W momencie stawiania oporu – należy go przytrzymać oraz odkręcić delikatnie zawór. 

Wylewający się płyn będzie mieć pęcherzyki powietrza – zakończ czynność, gdy przestanie wylewać się zapowietrzony płyn. Potem uzupełnij zbiornik wyrównawczy płynu do pełna. Czynność tę powtórz dla obu przednich kół. 

W przypadku tylnych kół najpierw należy wyłączyć zapłon i kilkanaście razy wcisnąć pedał hamulca, pozbywając się w ten sposób ciśnienia regulacji systemu ABS. Zwróć uwagę na to, aby zbiorniczek wyrównawczy był zalany do pełna płynem roboczym. 

Jak odpowietrzyć hamulce? W kolejnym kroku uruchom silnik, wciskając pedał hamulca, następnie zamontuj przewód i odkręć lekko zawór. Potem działaj analogicznie jak w przypadku kół przednich. Zawór zakręć dopiero wówczas, kiedy przestaną być widoczne pęcherzyki powietrza. Upewnij się też, że pompa ABS jest wyłączona. Odpowietrzenie pompy hamulcowej wymaga wykonania powyższych czynności na obu kołach. Na zakończenie uzupełnij poziom płynu hamulcowego w zbiorniku przy wyłączonym zapłonie.

Wykonując odpowietrzanie hamulców, pamiętaj o tym, aby zwracać uwagę na poziom płynu w zbiorniku wyrównawczym. Jeżeli zacznie on gwałtownie spadać, może to doprowadzić do przedostania się powietrza z zewnątrz do pompy hamulcowej. Gdy to się stanie, dalsze działanie „na własną rękę” nie będzie już możliwe. Konieczna będzie wizyta w serwisie w celu naprawy pompy. 

Nie zapominaj także o tym, aby chronić pompę ABS przed przegrzaniem. Dlatego podczas odpowietrzania hamulców pamiętaj o tym, aby po ok. 2 minutach zrobić 10-minutową przerwę – w tym czasie pompa hamulcowa ulegnie ochłodzeniu.

Powyższa instrukcja dotycząca tego, jak odpowietrzyć hamulce, ma zastosowanie do samochodów z ABS. W system ten wyposażona jest zdecydowana większość aut poruszających się po ulicach. Jednak, gdy przyjdzie Ci odpowietrzać układ w auto bez ABS, pamiętaj przede wszystkim o zachowaniu odpowiedniej kolejności. Odpowietrzenie należy rozpocząć od tylnego prawego, potem tylnego lewego koła, prawego przedniego i na koniec lewego przedniego. Należy także pamiętać o oczyszczeniu zaworów odpowietrzających. 

Pamiętaj, że choć odpowietrzenie hamulców wydaje się prostą czynnością, to niektórym może sprawiać kłopoty. Jeżeli nie masz doświadczenia w tego typu naprawach – lepiej jest przekazać takie zadanie osobie z odpowiednimi kwalifikacjami.

Przeczytaj także: Zbieżność kół. Jak ją sprawdzić i ustawić, by jeździć bezpiecznie?

Z artykułu mogłeś dowiedzieć się, jak sprawdzić, czy hamulce są zapowietrzone i jak dokonać odpowietrzenia pompy hamulcowej. To bardzo ważna umiejętność, która pozwoli na zapewnienie bezpieczeństwa Tobie i innym uczestnikom ruchu podczas podróżowania. Dobrze jest – chociażby profilaktycznie – wiedzieć, jak odpowietrzyć hamulce. Taka wiedza nie zawsze musi Ci się przydać, jednak jej znajomość może zdecydowanie zwiększyć Twoje bezpieczeństwo na drodze.

Pamiętaj również o tym, żeby zapewnić sobie dodatkową ochronę podczas jazdy samochodem. Zapoznaj się z ofertą LINK4, aby wybrać dopasowane do Twoich potrzeb ubezpieczenie komunikacyjne. Pamiętaj, że w przypadku wykupionego ubezpieczenia Assistance, możesz liczyć na fachową pomoc ze strony ubezpieczyciela w razie awarii lub wypadku. Wystarczy, że zadzwonisz na infolinię LINK4, opowiesz o tym, co się stało, a otrzymasz niezbędną pomoc. Możesz wówczas liczyć na naprawę pojazdu na miejscu (jeżeli to możliwe), jego holowanie we wskazane przez Ciebie miejsce (w ramach limitu kilometrów we wskazanym wariancie) lub samochód zastępczy po wypadku na czas naprawy (nie dłużej jednak niż do limitu w danym wariancie ubezpieczenia).

Sprawdź również ofertę ubezpieczenia AC w LINK4. W jego ramach możesz uzyskać odszkodowanie za szkody pojazdu powstałe w ruchu drogowym, szkody parkingowe czy zdarzenia wywołane działaniem sił natury i osób trzecich. W LINK4 szybko zlikwidujesz szkodę. Masz do wyboru trzy warianty:

• KOSZTORYS – rzeczoznawca sporządzi kosztorys, na podstawie którego otrzymasz odszkodowanie i naprawisz samochód we własnym zakresie;
• WARSZTAT – naprawisz wóz w nieautoryzowanym warsztacie;
• ASO – dokonasz naprawy w ASO (autoryzowanej stacji obsługi).

Możesz też poszerzyć zakres wariantów ASO i WARSZTAT o opcję Auto zastępcze na czas naprawy. LINK4 zapewni Ci samochód zastępczy do 7 dni w sytuacji, kiedy po wypadku Twój wóz będzie wymagał naprawy w ramach AC.

Wszelkie informacje dotyczące zakresu ubezpieczenia oraz wyłączeń odpowiedzialności dostępne są w OWU na www.link4.pl.

Zobacz też: OC Volvo, OC Mini 

Jak sprawdzić, czy układ hamulcowy jest zapowietrzony?

Zapowietrzenie hamulców w układzie wyposażonym w system ABS, jak i bez niego, dość łatwo rozpoznać. Zwróć uwagę na pedał hamulca – jeśli wpada on w podłogę, to może być znak, że układ hamulcowy jest zapowietrzony. O problemie może też świadczyć ściąganie samochodu na lewą bądź prawą stronę podczas hamowania.

Jak samodzielnie odpowietrzyć hamulce w samochodzie?

Aby odpowietrzyć hamulce w samochodzie, nie musisz posiadać specjalistycznych narzędzi ani doświadczenia – odpowietrzanie zacisku hamulcowego jest bowiem dość proste. Przed pracą przygotuj naczynie i przezroczysty przewód. Poproś też o pomoc inną osobę. Najpierw zdejmij koła i poproś pomocnika, aby włączył zapłon i kilkanaście razy nacisnął na pedał hamulca do momentu, aż pojawi się w nim opór. Uzupełnij płynem hamulcowym zbiornik wyrównawczy. Zdejmij kapturek z zaworu odpowietrzającego, nałóż przewód, a jego drugą końcówkę włóż do naczynia, w którym znajduje się płyn hamulcowy. Poproś, aby w tym czasie pomocnik znów naciskał na pedał hamulca. Przytrzymaj hamulec w chwili stawiania oporu i odkręć zawór odpowietrzający. Gdy zapowietrzony płyn hamulcowy się wyleje, uzupełnij zbiornik wyrównawczy płynu do pełna. Czynność wykonaj dla obu przednich kół, a następnie przejdź do tylnych. Wyłącz zapłon, wciśnij kilkanaście razy hamulec, a następnie uruchom zapłon przy wciśniętym hamulcu. Zamontuj wężyk, odkręć zawór i kontynuuj czynności tak jak w przypadku przednich kół. 

Jaka jest kolejność odpowietrzania hamulców?

W przypadku auta z ABS zacznij od pompy hamulcowej, a następnie przejdź do odpowietrzania kół przednich: najpierw lewego, potem prawego. Później odpowietrz tylne prawe, a na końcu tylne lewe koło. Jeśli chodzi o samochód z hamulcami bez ABS, zacznij od koła najdalej odsuniętego od pompy hamulcowej, czyli: tylnego prawego, później tylnego lewego, a następnie przedniego prawego i lewego.

Czy hamulce odpowietrza się na włączonym silniku?

Nie. Aby odpowietrzyć hamulce z ABS lub bez tego systemu, należy wcześniej wyłączyć silnik.

Co się stanie, jeśli nie odpowietrzysz prawidłowo hamulców?

Brak odpowietrzenia hamulców, jak również nieprawidłowe wykonanie tej czynności, może skutkować kłopotami z hamulcami i zmniejszeniem siły hamowania. Skutkiem niewłaściwego odpowietrzania może być też uszkodzenie cylindra głównego i utrata panowania nad kierownicą w czasie jazdy.