Wypadek pracownika może wynikać z winy pracownika lub pracodawcy, jak również ze splotu nieszczęśliwych okoliczności. Od tego, kto zawinił, zależy to, czy pracownikowi będzie należne odszkodowanie, a także to, kto je wypłaci.

Jeśli do wypadku doszło na skutek niewłaściwego zachowania pracownika lub rażącego błędu z jego strony, nie otrzyma odszkodowania. Muszą jednak istnieć jednoznaczne dowody, które na to wskazują. Takim dowodem może być, chociażby materiał wideo wskazujący na to, że np. pracownik pozostawał pod wpływem alkoholu albo jawnie lekceważył zasady bezpieczeństwa.

O ile do wypadku doszło z przyczyn niezależnych od pracownika, może on ubiegać się o odszkodowanie. Kto jest zobowiązany do jego wypłacenia? To zależy.

Pierwszym organem zobowiązanym do wypłaty odszkodowania za wypadek podczas pracy jest ZUS, o ile pracownik ma opłacaną składkę na ubezpieczenie społeczne, w tym na ubezpieczenie wypadkowe. W takim przypadku to Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiada za wypłatę jednorazowego odszkodowania. 

Jego wysokość może wynieść 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2024 r. do 31 marca 2025 r. wspomniane 20% jest równe 1431 zł. W uzasadnionych przypadkach odszkodowanie może okazać się wyższe. Stanie się tak m.in. wtedy, gdy:

• dojdzie do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego (25 044 zł),
• zostanie orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty (25 044 zł),
• prawo do otrzymania odszkodowania ma małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego, lub rencisty (128 799 zł),
• prawo do otrzymania odszkodowania ma równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego, lub rencisty (128 799 zł + 25 044 zł na drugie i każde następne dziecko).

To, jaka wartość zostanie przypisana konkretnemu uszczerbkowi na zdrowiu i jak wysokie będzie odszkodowanie, zależy od opinii lekarza orzecznika ZUS-u lub komisji lekarskiej ZUS-u. Ocena zostanie przeprowadzona po zakończeniu procesu leczenia i rehabilitacji, na podstawie indywidualnego wywiadu z poszkodowanym oraz po zapoznaniu się z jego dokumentacją medyczną.

Na tym jednak nie musi kończyć się zgłoszenie wypadku przy pracy pracownika. Przykład takiej sytuacji może stanowić zdarzenie, którego finansowe skutki nie zostały w pełni pokryte przez ZUS. Jeśli pracownik stwierdzi, że jego roszczenia nie zostały zaspokojone, może dochodzić świadczeń uzupełniających od pracodawcy. Takie prawo zapewnia pracownikowi Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Proces uzyskania takiego odszkodowania zwykle nie jest prosty i zakłada konieczność wejścia na ścieżkę sądową. W tym przypadku poszkodowanemu nie wystarczy jedynie protokół powypadkowy jak w przypadku odszkodowania z ZUS-u. Musi dysponować dowodami na to, że istnieje ciąg przyczynowo-skutkowy pomiędzy działaniem pracodawcy a wypadkiem w pracy.

Jeśli sąd przyjmie argumenty pracownika, może zadecydować o przyznaniu mu odszkodowania, które zostanie wypłacone ze środków firmowych. Warto mieć na uwadze fakt, że takie odszkodowanie nigdy nie jest niskie, a zatem może stanowić duże obciążenie finansowe dla przedsiębiorstwa, zwłaszcza takiego działającego w sektorze MŚP. Chcąc obniżyć ryzyko, że dojdzie do takiej sytuacji, możesz kupić nieobowiązkowe ubezpieczenie OC z klauzulą OC pracodawcy.

Gdy dojdzie do wypadku przy pracy, należy jak najszybciej udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Jeśli miał miejsce wypadek ciężki, zbiorowy lub śmiertelny, na pracodawcy ciąży obowiązek wezwania na miejsce prokuratora, jak również okręgowego inspektora pracy, którzy starannie zbadają okoliczności zdarzenia.

Kolejnym krokiem pracodawcy jest stworzenie zespołu powypadkowego, który zbada sytuację i postara się ustalić jej przyczynę. Wynikiem tego procesu będzie powstanie tzw. protokołu powypadkowego, który następnie zatrudniający musi dostarczyć poszkodowanemu pracownikowi lub jego rodzinie. Dokument ten jest niezbędny do uzyskania odszkodowania z ZUS-u. 

Przedsiębiorca, w którego firmie doszło do wypadku przy pracy, ma również inne obowiązki. Musi prowadzić rejestr wypadków o pracy i przechowywać w nim protokoły takich zdarzeń przez 10 lat. Dodatkowo powinien poinformować o tym fakcie GUS, który sporządza zestawienie liczby wypadków przy pracy w danym roku. 

Na pracodawcy ciąży również obowiązek zawiadomienia ZUS-u o wypadku podczas pracy w celu uruchomienia procedury wypłaty odszkodowania. Dlaczego to przedsiębiorca musi to zrobić? Wynika to z tego, że jest płatnikiem składek za swoich pracowników.

Jak to zrobić? W tym celu należy złożyć wypełniony wniosek o jednorazowe odszkodowanie w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS-u – osobiście lub poprzez pełnomocnika. Możesz również wysłać dokumenty pocztą.

Co powinno zawierać takie zgłoszenie? Poza wyżej wspomnianym wnioskiem należy dostarczyć do ZUS-u:

• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 dostarczone przez pracownika (opcjonalnie: dokumentacja medyczna pracownika),
• protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku,
• prawomocny wyrok sądu pracy (jeśli został wydany),
• decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego (jeśli została wydana). 

Nieco więcej dokumentów będzie wymagane, jeśli pracownik zmarł w wyniku wypadku przy pracy. W takiej sytuacji musisz zebrać:

• akt urodzenia i akt zgonu pracownika,
• dokument potwierdzający, jaki jest stopień powinowactwa rodziny z osobą zmarłą,
• odpis skrócony aktu małżeństwa,
• zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka,
• zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły,
• dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu lub ugody w odniesieniu do rodziców, osoby przysposabiającej, macochy, ojczyma.

Kiedy upływa termin zgłoszenia wypadku przy pracy przez pracownika? Jeśli wypadek skutkował uszczerbkiem na zdrowiu, trzeba to zrobić od razu po zakończeniu procesu leczenia i rehabilitacji. Jeśli był to wypadek ze skutkiem śmiertelnym, można to zgłosić w dowolnym momencie.

ZUS ma 14 dni na przeanalizowanie zgłoszenia i jeśli wyda pozytywną decyzję – 30 dni na wypłatę odszkodowania. Od tej decyzji można się odwołać w ciągu miesiąca.

Wypłata odszkodowania z ZUS-u nie oznacza jednak, że to koniec Twoich obowiązków, jeśli chodzi zgłoszenie wypadku przy pracy pracownika. Przykład sytuacji, w której później czeka Cię zbieranie dokumentów i dopełnianie różnych formalności, to ten, w którym pracownik zdecyduje się wejść na drogę sądową i uzyskać od Ciebie dodatkowe odszkodowanie, np. za ból i cierpienie albo utracone dochody.

Chcesz zapewnić sobie zabezpieczenie podczas prowadzenia własnego biznesu? W LINK4 znajdziesz bogaty wybór ubezpieczeń, które mogą przydać się przedsiębiorcom chcącym zabezpieczyć swoje interesy pod różnym względem.

W kontekście finansowych skutków szkód wyrządzonych osobom trzecim przydatne okazuje się ubezpieczenie OC. W podstawowym zakresie zapewnia ono jednak ochronę tylko wtedy, gdy konsekwencje szkód dotykają klientów, przechodniów i wszystkich innych osób, które nie są właścicielami firmy ani jej pracownikami.

Jeśli chcesz zabezpieczyć się od potencjalnych roszczeń pracowników, którzy zostali poszkodowani w czasie pracy, możesz wybrać klauzulę rozszerzającą standardowy zakres ochrony ubezpieczeniowej o dodatkowe zdarzenia. W tym przypadku dobrym wyborem okaże się klauzula ubezpieczenia OC pracodawcy, którą kupisz w LINK4.

OC pracodawcy nie jest osobnym produktem, lecz dodatkową klauzulą, którą można dokupić do ubezpieczenia OC w LINK4. Jeśli zdecydujesz się na ten krok, zakres ochrony ubezpieczeniowej zostanie rozszerzony o odpowiedzialność cywilną za szkody osobowe u pracowników. Muszą one jednak wynikać z wypadku przy pracy w rozumieniu wyżej wspomnianej definicji takiego zdarzenia z Ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

W przypadku tego produktu wysokość odszkodowania może wynieść tyle, ile ustalony przez Ciebie limit klauzuli OC Pracodawcy.

Przed zakupem ubezpieczenia przyjrzyj się też sekcji z możliwymi wyłączeniami, która znajduje się w OWU. Należy do nich m.in. powstanie chorób zawodowych, zawałów lub udarów.

OC pracodawcy to nieobowiązkowy produkt, którego posiadanie nie jest wymagane prawnie. Chociaż wiąże się to z dodatkowym wydatkiem, warto to rozważyć. Dlaczego?

Przede wszystkim, wiąże się to z poczuciem bezpieczeństwa finansowego podczas prowadzenia biznesu zakładającego zatrudnianie pracowników. Odszkodowania dla pracowników mogą być dużym obciążeniem dla firmowych funduszy, gdyż nierzadko sięgają setek tysięcy złotych. Możliwość uniknięcia takiego wydatku dzięki opłaceniu składki ubezpieczenia można rozpatrywać jako dość korzystną opcję.

Postępowania sądowe dotyczące wypadków przy pracy pochłaniają dużo czasu i pieniędzy. Trzeba bowiem zebrać wszystkie niezbędne dokumenty, zatrudnić prawnika specjalizującego się w tej dziedzinie, a później uczestniczyć we wszystkich rozprawach, których może być wiele. Wypłata odszkodowania z ubezpieczenia to o wiele prostsze rozwiązanie, dzięki któremu oszczędzasz sobie dodatkowych formalności i nie marnujesz czasu.

Zwróć też uwagę na inny aspekt wypłaty takiego odszkodowania. Może to mieć pozytywny wpływ na morale zespołu, który zobaczy, że może liczyć na wsparcie pracodawcy w trudnym momencie. To sposób na zbudowanie zaangażowania wśród pracowników – zadowolone i spokojne osoby pracują wydajniej niż te, które obawiają się, że po wystąpieniu jakiegoś wypadku zostaną pozostawione same sobie.

Wypadek przy pracy to zdarzenie niosące niekorzystne konsekwencje zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Chociaż w teorii finansowe skutki takiej sytuacji ponosi ZUS, który wypłaca poszkodowanemu należne odszkodowanie, to jednak roszczenia mogą zostać skierowane także względem zatrudniającego.

Jeśli nie chcesz wypłacać ewentualnego odszkodowania z własnej kieszeni, zadbaj o swoje poczucie bezpieczeństwa, wybierając ubezpieczenie dopasowane do potrzeb Twojej firmy. W LINK4 znajdziesz ubezpieczenie OC z dodatkową klauzulą OC pracodawcy, które okaże się skuteczne w takich przypadkach.

Aby dokonać zakupu, skontaktuj się z doradcami LINK4, dzwoniąc pod numer 668 444 444 lub pisząc wiadomość na adres biznes@link4.pl. Możesz też spotkać się ze stacjonarnym agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: Ubezpieczenie turystyczne Kraków,Ubezpieczenie turystyczne Poznań

Czy ubezpieczenie pokrywa koszty leczenia za granicą w przypadku wypadku przy pracy?

To zależy od zakresu terytorialnego konkretnej umowy, ale istnieje taka możliwość.

Jakie dokumenty są potrzebne do zgłoszenia roszczenia związanego z wypadkiem przy pracy?

Będziesz do tego potrzebować przede wszystkim zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 oraz protokołu wypadkowego.

Czy można rozszerzyć zakres ubezpieczenia o dodatkowe ryzyka?

Tak. Przyjrzyj się wszystkim produktom LINK4, aby wybrać odpowiednie dla siebie.

Źródła:

1. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/warunki-pracy-wypadki-przy-pracy/wypadki-przy-pracy-w-2023-r-dane-wstepne,3,54.html
2. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20021991673
3. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19640160093
4. https://www.zus.pl/kwoty-jednorazowych-odszkodowan