Wyłącznie określeni funkcjonariusze publiczni mają możliwość nałożenia mandatu karnego. Najczęściej robią to jednak policjanci lub w niektórych przypadkach straż miejska. Nie jest to jednak kara definitywna. Obywatel ma prawo odmowy przyjęcia mandatu. Wiąże się to jednak z dalszym postępowaniem wyjaśniającym.

Prawo odmowy przyjęcia mandatu wynika z art. 99 kpsw. Zgodnie z nim, gdy zdarzy się odmowa mandatu lub nieuiszczenie grzywny nałożonej mandatem zaocznym, organ nakładający grzywnę występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. 

Co dzieje się dalej, gdy nastąpi odmowa przyjęcia mandatu? Procedura jest ściśle związana ze skierowaniem sprawy do sądu powszechnego. Rozstrzygnie on, czy nałożenie mandatu karnego było działaniem uzasadnionym i sprawiedliwym, czy też nie. Osoba odmawiająca przyjęcia mandatu ma zaledwie krótką chwilę na to, by podjąć decyzję. Musi to zrobić w momencie odpowiedzi na pytanie funkcjonariusza, który standardowo zgodnie z procedurami musi zadać pytanie o przyjęcie lub odrzucenie kary. Przyjęcie mandatu oznacza zrzeczenie się prawa do jego kwestionowania w trybie art. 99 kpsw.

Możliwe jest jednak też przyjęcie mandatu po odmowie. Jeżeli po chwili zreflektujesz się i zmienisz zdanie, uznając, że wolisz zapłacić zaproponowaną karę, policjant wypełni druk.

To może Cię zainteresować: Nowy taryfikator mandatów 2022. Najważniejsze informacje

Odmówiłeś przyjęcia mandatu karnego za spowodowanie zagrożenia lub złamanie przepisów drogowych. Masz do tego prawo. Co jednak dalej się dzieje i jak wygląda dalsza procedura? Sprawa oczywiście nie kończy się w tym momencie, a możemy pokusić się nawet o stwierdzenie, że dopiero się ona zaczyna. Jakie konsekwencje oznacza nieprzyjęcie mandatu? Sprawa w sądzie to wyjaśniająca procedura, która ma na celu ustalenie zasadności mandatu.

Odmowa przyjęcia mandatu wiąże się automatycznie z rozpoczęciem postępowania sądowego. Wniosek o rozpoczęcie biegu sprawy sądowej składany jest przez organ, którego funkcjonariusz chciał nałożyć karę pieniężną na obywatela. Organ musi zgromadzić materiał dowodowy, który pomoże mu uzasadnić konieczność nałożenia mandatu na daną osobę. Z kolei strona niezgadzająca się na przyjęcie mandatu karnego, musi bronić swojego zdania i stanowiska, udowadniając, że nie zasługuje na karę. 

Sprawa sądowa dotycząca odmowy przyjęcia mandatu toczy się przed właściwym sądem rejonowym. Jej data i miejsce będą wskazane sprawcy w odpowiednim terminie – przeważnie ok. miesiąc przed wyznaczeniem rozprawy. Obecność sprawcy jest obowiązkowa – o czym zostanie on poinformowany w wezwaniu dostarczonym w formie listu poleconego. 

Sąd może podjąć rozstrzygnięcie na dwa różne sposoby: 

• zgodzi się z zasadnością wystawienia mandatu przez funkcjonariusza i utrzyma go w mocy; 

• uniewinni sprawcę i określi, że kara nie powinna mieć miejsca w zaistniałej sytuacji.

Jeśli będzie miał miejsce pierwszy scenariusz, wydany zostanie nakaz zapłaty. Ukarany zostanie wraz z nim obciążony grzywną i kosztami postępowania sądowego. Dodatkowo wyznaczony będzie konkretny termin zapłacenia kary. W razie dalszego unikania odpowiedzialności finansowej może nastąpić rozpoczęcie procedury egzekucyjnej. 

Wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu mandatowym nie zamyka mimo wszystko drogi odwoławczej. Osoba ukarana mandatem, która przegrała sprawę sądową, nadal może kwestionować orzeczenie sądu. Należy w tym celu wystosować sprzeciw od nakazu zapłaty. W celu rozpoczęcia biegu sprawy wystarczy wnieść odwołanie od wyroku w konkretnie wyznaczonym terminie – o czym interesanci otrzymują informację w treści wydanego orzeczenia.

Nie zawsze odmowa przyjęcia mandatu jest opłacalna. W wielu przypadkach jest to niemiarodajne lub nawet ryzykowne – zwłaszcza gdy taryfikator zakłada przy danym wykroczeniu większe kary, niż ta, którą funkcjonariusz chciał nałożyć na sprawcę. Jeśli więc masz pewność, że popełniłeś wykroczenie lub stworzyłeś zagrożenie dla innych, lepiej mandat karny przyjąć z pokorą. 

Zdarzają się jednak sytuacje, w których może zabraknąć 100% pewności, czy dane przepisy zostały przez Ciebie złamane. Co w takich momentach robić? Kieruj się doktryną mówiącą, że nieznajomość prawa nie zwalnia Cię z jego przestrzegania. Ocenę pozostawiamy jednak do indywidualnej interpretacji.

Ciężko zatem znaleźć jednoznaczną odpowiedź na to, odmowa przyjęcia mandatu karnego jest słuszną decyzją. Wszystko zależy od zaistniałej sytuacji i Twojego indywidualnego poczucia sprawiedliwości. W wielu przypadkach istotna jest też kwota. Jeśli mandat będzie wynosić ok. 20-50 złotych, warto mieć na uwadze to, że w razie przegrania sprawy potencjalne koszty postępowania sądowego będą zdecydowanie wyższe, niż pierwotna kwota mandatu.

Sprawdź również: Mandat z fotoradaru. Po jakim czasie przychodzi i jak go zapłacić?

Masz więc prawo do odmowy przyjęcia mandatu, gdy czujesz, że został on wystawiony niesłusznie lub kara jest nieadekwatna do wykroczenia. Warto jednak rozważyć, czy „gra” jest warta przysłowiowej „świeczki”. Groźba rozpatrywania sprawy przez sąd stanowi dodatkowe ryzyko – zwłaszcza jeśli dana sytuacja stanowiła zagrożenie również dla postronnych osób, np. innych uczestników ruchu drogowego. Przegrana sprawa będzie także wiązać się z dodatkowymi kosztami sądowymi. Szczególnie uważaj na sprawy, które dotyczą kolizji, przy których określenie sprawcy nie jest aż tak proste. 

Pamiętaj też, że polisa ubezpieczeniowa OC to podstawa. Bez niej nie możesz poruszać się po drogach, a brak ciągłości ubezpieczeniowej skutkować będzie poważnymi konsekwencjami. Nie gwarantuje ona jednak wsparcia sprawcy podczas kolizji, wypadku lub uszkodzenia auta. Jeśli chcesz otrzymać pomoc w takich momentach, skorzystaj z innych polis, np. Auto Assistance, NNW czy Autocasco. Szczegóły na temat zakresu wsparcia znajdziesz na naszej stronie internetowej. Jeśli nie masz czasu na przeszukiwanie witryny, odpowiemy na Twoje pytania przez telefon lub podczas wizyty u agenta. 

Zastanawiasz się nad tym, ile będzie wynosić Twoja składka ubezpieczeniowa w LINK4? Skorzystaj z wygodnego kalkulatora online, który czeka na Ciebie na naszej stronie internetowej. Wystarczy kilka kliknięć i podstawowych informacji, by realnie wycenić koszt polisy ubezpieczeniowej.

Sprawdź kalkulator OC dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.